Owoc dzikiej róży – czerwona bomba witaminowa

Obecnie, naukowcy coraz bardziej zainteresowani są naturalnymi składnikami odżywczymi. Dzika róża powróciła do łask. Szczególnym zainteresowaniem cieszą się jej owoce, które używane są do parzenia naparów ziołowych, robienia dżemów, marmolad, galaretek, syropów, win i innych napojów (np. z hibiskusem). W Szwecji występuje również charakterystyczna zupa „nyponsoppa”, której głównym składnikiem są właśnie owoce dzikiej róży. Coraz większym zainteresowaniem zaczynają cieszyć się również nasiona z owoców dzikiej róży, które wykorzystywane są do produkcji oleju kosmetycznego. Jednak pytanie pozostaje wciąż to samo – co takiego kryje się w samej roślinie, że czyni ją tak pożądaną?

Przede wszystkim, wartość dzikiej róży stanowi jej owoc. Prawda znana od wieków, dzięki współczesnym badaniom, została jedynie potwierdzona. Owoce dzikiej róży zawierają szczególnie wysoką zawartość witaminy C – aż dziesięć razy więcej niż czarna porzeczka. Jest to jedna z najbogatszych roślin w tę witaminę. Już 1-3 jej owocu w zupełności wystarczą do pokrycia dziennego zapotrzebowania człowieka na tę witaminę. Oprócz tego owoce wykazują dużą zawartość antyoksydantów takich jak kwas askorbinowy, związki fenolowe czy karotenoidy. Mają one znaczący wpływ na ochronę organizmu przed wolnymi rodnikami.

Zaawansowane analizy związków chemicznych w ekstraktach z owoców i nasion dzikiej róży pozwoliły na wyodrębnienie określonych substancji, które bezpośrednio wykazują wpływ na organizm człowieka. Obecna w owocach kwercetyna została sprawdzona pod kątem właściwości przeciwnowotworowych. Jak pokazują badania, ten flawonol pochodzenia roślinnego skutecznie hamuje rozwój komórek czerniaka. Mądrości ludowe od lat podają, że dzika róża sprawdza się jako lek na dokuczające nerki. Z jednej strony, składniki owoców działają moczopędnie, co  wspomaga oczyszczanie układu wydalniczego. Z drugiej strony, działanie tych samych składników wywołuje efekt immunomodulacyjny w naszym układzie. U osób przyjmujących przygotowany ekstrakt z owoców dzikiej róży zaobserwowano podwyższony poziom gamma-globulin, neutrofili i monocytów. Wskazuje to na podwyższoną gotowość organizmu na zwalczanie potencjalnych infekcji i zakażeń. Badania również pokazują, że owoce dzikiej róży mogą wspomóc leczenie pacjentów cierpiących na osteoporozę. U niektórych badanych zaobserwowano znaczne obniżenie bólu i poprawę ruchomości stawów.

Jednak oprócz owoców dzikiej róży warto zainteresować się również jej innymi elementami. W liściach i kwiatach tej rośliny zidentyfikowano proantocyjanidyny. Należą one do grupy flawonoidów o bardzo silnych właściwościach antyoksydacyjnych.Podobnie jak inne flawonoidy, wykazują inhibujące działanie na rozwój komórek czerniaka. Ponadto zaobserwowano, że związki te silnie hamują produkcję melaniny, która może objawiać się jako wybielanie rejonów skóry czy futra zwierząt laboratoryjnych. Daje to potencjał do zastosowania w kosmetykach rozjaśniających przebarwienia skórne.
Niepozorne nasiona w owocach dzikiej róży również wykazują ciekawe właściwości. Wytłaczany z nich olej jest bogaty w prowitaminę A (głównie beta-karoten), tretinoinę oraz inne kwasy retinowe, które są prekursorami witaminy A.Dodatkowo olej ten zawiera duże ilości niezbędnych kwasów tłuszczowych, takich jak kwasy omega-3 i omega-6. Niedawnym odkryciem wśród składników oleju z dzikiej róży jest tilirozyd. Ten flawonoid, oprócz właściwości hepatoprotektywnych, okazuje się bardzo aktywny w procesie metabolizmu tłuszczów. Powoduje wzrost oksydacji kwasów tłuszczowych w wątrobie i mięśniach, a także spadek akumulacji lipidów w tkance tłuszczowej białej. Wykorzystanie tej substancji ma niezwykły potencjał w przeciwdziałaniu otyłości.

Dojrzałe owoce dzikiej róży, oprócz bardzo dużej ilości witaminy C, zawierają szereg garbników, flawonoidów, karotenoidów i witamin (A, B1, B2, E, K, kwas foliowy), które mają fantastyczny wpływ na nasz organizm. Propagowane przez nasze babcie działania żółcio i moczopędne herbat z dzikiej róży, również nie należy do legend. Jak widać ogólne działanie wzmacniające tej rośliny to ważny argument za tym, żeby jednak poszukać tego krzewu w swoim otoczeniu.