Antyoksydanty – najwartościowsze składniki odżywcze?
Antyoksydanty – najwartościowsze składniki odżywcze?
Antyoksydanty są szeroką grupą związków chemicznych występujących w przyrodzie oraz posiadających właściwości neutralizowania wolnych rodników. Obecnie wiele się mówi o antyoksydantach i ich dobroczynnych właściwościach przeciw-nowotworowych, zmniejszających ryzyko cukrzycy, chorób serca oraz spowalniających starzenie organizmu.
1. Czym są wolne rodniki i na co wpływają wolne rodniki w organizmie człowieka:
Wolne rodniki powstają m.in. w procesie metabolizmu tlenu w organizmie, również w procesach niefizjologicznych, np. podczas kąpieli słonecznej, palenia papierosów. Namnażaniu sprzyjają procesy spalania: smażenia potraw, grillowania.
Stres, niezdrowy tryb życia, nieprawidłowe odżywianie, zanieczyszczenie środowiska to sprzyjające okoliczności do powstawania wolnych rodników.Sprzyjają starzeniu się organizmu, są cząsteczkami pozbawionymi jednego lub więcej elektronów, który „kradną”, atakując cząsteczki w zdrowych tkankach organizmu. Wynikiem takiego działania jest uszkodzenie komórek (białek, DNA), konsekwencją uszczerbek na zdrowiu.
2. Do czego potrzebne są człowiekowi antyoksydanty?
- Antyoksydanty zmniejszają ryzyko wystąpienia nowotworów, chorób układu krążenia, cukrzycy, chorób stawów i problemów ze wzrokiem.
- Zapewniają zwiększoną odporność organizmu na infekcje.
- Pozwalają zachować młodość i piękną skórę na długo (walcząc z niszczeniem komórek).
3. Jakie jest zadanie antyoksydantów?
Antyoksydanty zajmują się „rozbrajaniem” wolnych rodników dochodzi do tego w wyniku działania antyoksydantów, czyli związków chemicznych, wykazujących właściwości neutralizowania pozbawionych elektronu cząsteczek tlenu. Działanie antyoksydantów polega na krążeniu w organizmie i dobrowolnym oddawaniu wolnym rodnikom brakującego im elektronu. W wyniku tego, ANTYOKSYDANTY zamieniają się w neutralne cząsteczki i są wydalane z organizmu.
4. Jak wzbogacić dietę w antyoksydanty? Jak zaspokoić zapotrzebowanie na antyoksydanty bez użycia suplementów?
Aby wspomóc organizm w walce z wolnymi rodnikami należy mu dostarczać ANTYOKSYDANTY zawarte w pożywieniu – głównie w postaci warzyw oraz owoców i przypraw, a także regularnie podejmować wysiłek fizyczny, który wzmacnia komórki organizmu. Do źródeł ANTYOKSYDANTÓW zaliczamy:
- Przyprawy i zioła ( cynamon, oregano, curry ).
- Aronię, czarną jagodę, jeżynę, jeżynę, czarny bez.
- Truskawki, jabłka, mandarynki.
- Kawę, herbatę zieloną.
- Czerwoną kapustę, buraki, fasolę.
- Oleje roślinne.
5. Jaka dieta powoduje niedobór antyoksydantów?
Na niedobór antyoksydantów są też narażone osoby na diecie odchudzającej – pozbawionej owoców i warzyw, stosujące środki przeczyszczające.
6. W czym są antyoksydanty?
Największe ilości antyoksydantów posiadają: większość przypraw, bez względu na to czy są świeże czy suche i zmielone, czekolada czarna półgorzka, jagody, orzechy włoskie.
Interesują Cię Antyoksydanty i ich źródła w diecie? Chciałabyś/Chciałbyś mieć ściągę z produktami zawierającymi antyoksydanty?
Zajrzyj do naszego działu PLANSZE EDUKACYJNE.
Znajdziesz tam planszę z Antyoksydantami i inne przydatne ikonografiki.
Piśmiennictwo
- Jurzak M., Kadzik-Wasyl M., Wpływ hormonów na starzenie się skóry, W: Stan skóry wykładnikiem stanu zdrowia, wyd. Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków 2012.
- Tracz J., Kaj K., Skóra nie lubi wolnych rodników, Post Kosmetologii 2010.
- Puzanowska-Tarasiewicz H., Kuźmicka L., Tarasiewicz M., Antyoksydanty
a reaktywne formy tlenu, Bromat Chem Toksykol 2010. - Sieniawska E., Losy roślinnych antyoksydantów w organizmie ludzkim, Post Fitoterapii 2012.
- Sadowska A, Żebrowska-Krasuska M, Świderski F, Przeciwutleniacze
w żywności, Post Techn Przetw Spoż 2012. - Bojarowicz H., Płowiec A., Wpływ witaminy A na kondycję skóry, Probl Hig Epidemiol 2010.
- Zielińska A., Nowak I., Tokoferole i tokotrienole jako witamina E, Chemik 2014.
- Lebiedzińska A., Czaja J., Petrykowska K., Szefer P., Soki i nektary owocowe źródłem witaminy C, Bromat Chem Toksykol 2012.
- Igielska-Kalwat J., Gościańska J., Nowak I., Karotenoidy jako naturalne antyoksydanty, Post Hig Med Dosw (online) 2015.
- Mitek M., Gasik A., Polifenole w żywności Właściwości przeciwutleniające, Przem Spoż 2007.
- Wawrzyniak A., Krotki M., Stoparczyk B., Właściwości antyoksydacyjne owoców i warzyw, Med Rodz 2011.
- Gheribi E., Związki polifenolowe w owocach i warzywach, Med Rodz 2011.
- Nowak A., Zielonka J., Turek M., Klimowicz A., Wpływ przeciwutleniaczy zawartych w owocach na proces fotostarzenia się skóry, Post Fitoterapii 2014.
- Ambrożewicz E., Zapora E., Szczepaniak M., Wnuczko K., Dziakowska I., Skrzydlewska E., Porównanie działania czarnej i zielonej herbaty na komórki śródbłonka, Bromat Chem Toksykol 2010.
- Całka J., Zasadowski A., Juranek J., Niektóre aspekty leczniczego działania zielonej herbaty, Bromat Chem Toksykol 2008.
- Sielecka M., Pachołek B., Zagórska A., Właściwości przeciwutleniające wybranych herbatek będących suplementami diety, ŻNTJ 2010.
- Kopeć A., Piątkowska E., Leszczyńska T., Bieżanowska-Kopeć R., Prozdrowotne właściwości resweratrolu, ŻNTJ 2011.
- Sinkiewicz W., Czerwone wino, procyjanidy, resweratrol i długowieczność, Kardiol Dypl 2010.
- Pieszka M., Szczurek P., Ropka-Molik K., Oczkowicz M., Pieszka M., Rola resweratrolu w regulacji metabolizmu komórkowego, Post Hig Med Dosw (online)
Przejdź do strony głównej Wróć do kategorii Dietoprofilaktyka